Kenya, deel 1

(geschreven door Nel)
Zoals gezegd begonnen we in Mombasa (september 2012) voor drie dagen, lekker aan het strand enzo. Heerlijk. De bloemen, de bomen, de prachtige vogels, het water van de oceaan, al het heerlijke fruit. Kortom, 3 dagen genieten!
Vervolgens met de nachttrein naar Nairobi uit pure nostalgie, want comfortabel is het niet. Aangekomen in Nairobi op zoek naar een hotel. Het werd het Marble Arch Hotel (voor ingewijden). Hotel was prima. Nairobi is vreselijk (vind ik dus). Een grote verkeerschaos en zoveel mensen. Als astma patient kun je hier de straat beter niet opgaan, zoveel benzine- en dieseldampen hangen er over de stad. Geen stad om lang te blijven. Wel een paar van vroeger bekende plekken bezocht: het Uhuru park, iets drinken op het terras van de Thorn Tree, gegeten in het Fairview Hotel.

Vanuit Nairobi een auto gehuurd voor het meest spannende deel van de reis. Het viel niet mee. Het was zelfs moeilijk een verhuurder te vinden die z’n auto naar het gebied wilde laten gaan.
Naar Turkana, noord west Kenya, waar ik vroeger acht jaar heb gewoond en gewerkt. De ambassade heeft een negatief reisadvies uitgegeven voor dat gebied, maar dat hoorden we pas toen we weer terugwaren.
De reis leidde van Nairobi naar Eldoret en van daaruit via Kitale, Kapenguria door het Pokotgebied naar Turkana.

Na ons bezoek aan Loyapat (waar ik vroeger woonde) was het te laat om door te reizen, dus moesten we overnachten in een wel zeer plaatselijk ‘hotelletje’. Het kostte dan ook maar 5 euro per nacht. Van Loyapat waar we woonden werd ik behoorlijk verdrietig. Het huisje stond er nog, hoewel helemaal vervallen. de mensen zijn weer voor een groot deel afhankelijk van voedselhulp. Nog wel met mensen gesproken die ik nog kende en zij mij. Dat was wel leuk, maar de ontwikkelingen zijn compleet aan dit deel van het land voorbijgegaan.
Maar ik ben blij dat we er geweest zijn.

De volgende dag door noordwaarts. Via Lokichar, waar we het graf van Rie Staal hebben bezocht. De Nederlandser verpleegster, die het ziekenhuis in Lokichar heeft gesticht en daar 30 jaar heeft gewerkt. Zij is in 1985 bij een auto ongeluk om het leven gekomen en in Lokichar begraven. Ik heb haar goed gekend en was bij de begrafenis.
Vervolgens door naar Lodwar, waar we hebben geslapen in een prima guesthouse gerund door een groep vrouwen.
De volgende dag heen en weer naar Lake Turkana, waar we nog even hebben gezwommen. De hele Turkanareis was een mengeling van genieten, afzien (vooral vanwege de slechte wegen), herinneringen, emoties (vooral voor mij). Gelukkig zijn we weer heelhuids in de bewoonde wereld aangekomen, waar we in een goed hotel in Nairobi twee nachten konden bijkomen, want de tiendaagse trip naar het noorden was behoorlijk enerverend.

Dinsdag 25-9 hebben we Kenya verlaten en zijn we met de bus naar Tanzania, Arusha, vertrokken, waar onze vijfdaagse safari door de Serengeti begint.

Tanzania safari, deel 2

(geschreven door Nel)
Op 25-9 met de bus vertrokken uit Nairobi naar Arusha/Tanzania. Een rit van 6 uur, die probleemloos verliep. Goede weg.
26-9 een dagje Arusha met een bezoekje aan het snakepark en verder een rustige dag. We hadden toen al onze chauffeur, Kapama, ontmoet met de auto die ons de dagen daarna door de parken zou leiden.

We hebben vanaf de 27e achtereenvolgens het park rond Lake Manyara, de Ngorongorokrater en de Serengeti doorkruist. Veel wild gezien, bijna te veel om op te noemen. Ik doe toch een poging: olifanten, leeuwen, giraffen, zebra’s, impala’s, grandgazelles, Thomson Gazelles, hyena’s, bavianen en andere soorten apen, wildebeesten, hartebeesten, topi ‘s, een cheeta, nijlpaarden, krokodillen en heel veel vogels, zoals struisvogels, flamingo’s, koningskraanvogels, secretarisvogel en nog heel veel andere kleinere vogels.
De lodges waar we overnachtten waren perfect. Na een stoffige lange dag in de auto is het heerlijk om ’s avonds een lekkere douche te kunnen nemen en vervolgens met een drankje op een terras buiten te zitten met soms brullende leeuwen op de achtergrond. Koud hebben we het ook gehad. Dat was in de lodge op de rand van de Ngorongorokrater op 2300 meter hoogte. Heel bijzonder! Met de daaropvolgende ochtend een rondrit in de krater met ongelooflijk veel wild. Van de ‘big five’ hebben we helaas twee dieren niet gezien en dat is de luipaard en de neushoorn. Die zijn ook het moeilijkst op te sporen.

We merken wel dat het tijd wordt dat de regens komen. Eind oktober, begin november worden die verwacht. Het is overal droog, heet en stoffig. Onze chauffeur heeft erg zijn best gedaan om ons alles te laten zien en dat is ‘m aardig gelukt.

Bij de laatste lodge in de Serengeti ontmoetten we een oude vriend van Aat, Manjit Sandhu Singh. Ze werkten veel samen in de tijd dat Aat in Mwanza werkte. Hij is eigenaar van die lodge, Mbalageti Serengeti Lodge en hij bood ons een extra dagje in zijn lodge aan. Daar hebben we dankbaar gebruik van gemaakt. Dat was een dag genieten van rust en luxe.
We hebben geweldige dagen gehad en op en top genoten van het zien van zo veel mooie dieren in hun eigen omgeving, van de sfeer.
Van alles eigenlijk.
In de middag aangekomen in Mwanza, waar we Daniël hebben ontmoet, ook een oude vriend van Aat. Daniël is tegenwoordig bisschop in Mwanza. We zullen elkaar de komende dagen nog vaker ontmoeten..

Tanzania Mwanza, deel 3

(geschreven door Nel)
Op 2 oktober hebben we onze safari afgesloten en zijn we richting Mwanza (langs het Victoria meer) gegaan. Op de weg van de Serengeti naar Mwanza zijn we nog even naar Mkula gegaan, zo’n 15 km. van de hoofdweg af. Daar staat het ziekenhuis dat Aat heeft gebouwd. Of althans hij is ermee gestart en Wichert de Lange heeft het afgemaakt. Het huis gezien waar Wichert en Angela hebben gewoond. Het ziekenhuis draait nog steeds erg goed. Ook de bomen die toen zijn geplant staan er nog goed bij. Marco en Sandra hebben indertijd allerlei zaden verzameld van lokale bomen, die vervolgens rond het ziekenhuis zijn geplant. Goed om te zien dat alles ‘het nog doet’. Daarna naar Mwanza gereden waar Daniël Nungwana, de bisschop van Mwanza en oude vriend van Aat ons stond op te wachten bij het Tilapia hotel.

Vervolgens hebben we 5 dagen in Mwanza doorgebracht. Aat heeft me allerlei voor hem bekende plekken in de stad laten zien. Mwanza heeft ook veel nieuwe gebouwen erbij gekregen. Grote bankgebouwen enzo. Veel meer auto’s dan vroeger uiteraard. Heel veel hotels bijgebouwd. We hebben de compound van de African Inland Church bezocht, waar Aat en Ineke hebben gewoond. Leuk om daar rond te lopen. Het huis gezien, de kerk en ook het computercentrum, ooit door Ineke gestart als typecursus bestaat nog en loopt goed.

We ontmoetten daar Daniël en zijn vrouw Salome. Hij nam ons mee voor een rondtourtje langs voor Aat bekende plekken. Ook ontmoetten we de twee zoons van Daniël, met wie Aat nog veel contact heeft. Zij hebben een bedrijfje opgezet, waar je kunt fotokopiëren, printen en kleine kantoorartikelen kopen. Ze zitten vlakbij de nieuwe universiteit. Dat geeft hun veel potentiële klanten. Het draait goed. Ze ontwerpen ook logo’s, websites e.d. voor klanten. Dat loopt nog wat minder goed. Aat probeert hun ook vanuit Nederland werk te bezorgen op dat gebied.

Verder hebben we de oude school van Sandra bezocht en de plaatselijke grote markt aan het meer, waar grote hoeveelheden (gedroogde) vis en maïs worden verhandeld. Die worden aangevoerd per boot en doorgeladen in vrachtwagens, o.a. Voor Zaire. Ook dé bezienswaardigheid van Mwanza bezocht, de Bismarck-rotsen, aan de oever van Lake Victoria. Ook stond nog een boottocht op het programma, ons aangeboden door Manjit Sandhu Singh, ook een oude bekende van Aat, met wie hij vroeger veel zaken heeft gedaan. Een heel mooie zonsondergang op het meer mogen aanschouwen. Prachtig!

Een bezoek aan de ‘rijke heuvel’ waar het huis van Manjit staat gaf ons een idee van de ontzettend grote verschillen die er zijn. Dit is echt de goudkust van Mwanza en wordt bewoond door het rijke deel van de bevolking. Met prachtig uitzicht over de rest van de stad en het meer.

Op 7 oktober hebben Daniël met zijn zoon Daudi ons naar de boot gebracht voor onze overtocht over Lake Victoria naar Bukoba. Dat is ook weer een hele ervaring op zich. Een hele oude passagiersboot. Dezelfde waar Aat 30 jaar geleden al mee heeft gevaren. 166 km varen, van 9 uur in de avond tot plm. 7 uur in de ochtend. We hadden een hut met stapelbed. Dat ging prima.

Met een lokale bus verder gereisd naar Masaka (Uganda), waar Gam, een andere vriend van Aat ons heeft opgehaald.

Uganda, deel 4 (slot)

(geschreven door Nel)
Op 8 oktober kwamen we aan in Masaka, waar Gam Mugumbya ons van de bus haalde. Aat en Gam kennen elkaar al zo’n 30 jaar en hebben vroeger veel samengwerkt. Altijd dikke vrienden gebleven!

Op weg naar zijn huis in Ntale waar we zouden logeren, hebben we eerst de school bezocht die hij heeft opgericht en waar hij heel trots op is. Hij heeft ons daar helemaal rondgeleid. Hij heeft momenteel zo’ 37 studenten verdeeld over drie groepen. De opleiding duurt drie jaar. Meisjes en jongens krijgen dezelfde lessen het eerste jaar. Daarna kunnen ze kiezen, de landbouwkant of de textielkant op.

Het maakte op mij veel indruk, vooral ook de manier waarop Gam zich inzet voor ‘zijn’ school. Als je hoort hoeveel narigheid en tegenslagen hij heeft moeten verwerken de afgelopen 30 jaar, is het razend knap dat hij zo positief in het leven blijft staan en elke keer weer de energie kan vinden om door te gaan of soms zelfs opnieuw te beginnen met onderdelen van het werk. Een hele bijzondere man! Ontzettend gastvrij en hij legde ons zo veel mogelijk in de watten.

De volgende dag nam Gam ons mee naar ‘zijn’ heuvel die hij al jaren in bezit heeft. Nu is hij er een huis aan het bouwen. De bedoeling is dat hij daar over niet al te lange tijd gaat wonen als hij echt besluit om ‘met pensioen’ te gaan. Hij heeft daar ook al van alles geplant, o.a. cassave. En er graast een aantal koeien en geiten van hem.

De heuvel is een prachtige plek met uitzicht over de hele omgeving. Je ziet Lake Victoria en zelfs ’s avonds de lichten van Entebbe, het vliegveld van Kampala. Gam wil er een deel van de school ook gaan onderbrengen. Hij heeft grootse plannen met de heuvel. Een klein stukje van de heuvel is van Aat. Als het aan Gam ligt komt Aat zo snel mogelijk die kant op en en bouwt daar zijn eigen huis op de heuvel.

Wie weet… we zullen zien wat de toekomst brengt.

Na nog een gezellig ontbijt met Gam vertrokken we op 10 oktober om half tien met de auto van Gam en monteur James(vriend van Gam) richting Kampala.

Daar logeerden we in het andere huis van Gam, waar zijn vrouw Apolonia op dit moment woont. Gastvrij werden we door haar onthaald. Wat een ijzersterke vrouw is dat. Na een hersenbloeding is ze nu weer aan het opkrabbelen. Ze kan haar rechterhand nauwelijks gebruiken en haar rechterbeen wil ook niet echt mee en toch zorgt ze voor haar kleinzoon van negen maanden. Haar werk bestaat uit het coördineren en begeleiden van vrouwengroepen, niet alleen in Uganda, maar ook in Kenya en Tanzania. Normaal gesproken is ze veel op reis, hoewel dat op dit moment wat moeilijker is. Toch probeert ze zo veel mogelijk haar werk van huis uit te blijven doen. Ik ben ervan overtuigd dat zij het wel zal redden. Een vrouw om te bewonderen.

Gam heeft ons heel veel verteld over wat hij denkt van alle ontwikkelingen. Hij zelf denkt dat de hele generatie van zijn eigen kinderen afgeschreven moet worden en dat de goede ontwikkelingen moeten komen van de generatie van zijn kleinkinderen. Hij blijft wel de eeuwige optimist, misschien soms tegen beter weten in. Maar laten we met hem blijven hopen dat het goed komt.
Uganda is zo’n prachtig land. Grote delen van het land zijn zeer vruchtbaar en hebben veel potentie. En we hopen dat er heel veel mensen zoals Gam zullen blijven die er alles voor over hebben om hun mensen uit de armoede te halen en een beter leven te geven, waar ieder mens recht op heeft!
Op 12 oktober in de ochtend zijn we weer geland op Schiphol. De overgang is groot, so wie so qua temperatuur. Scheelt zo’n 20 graden.
Fysiek zijn we er weer, maar het zal nog even duren voordat ook onze geest weer is geland in Nederland. We zijn nog deels in Afrikaanse sferen.
We hadden een onvergetelijke tijd, zoveel moois gezien, zoveel fijne mensen ontmoet. Zeker voor herhaling vatbaar!!